Ամանորյա բարեմաղթանք

Այժմ ես հասկացա, որ ո՛չ անցյալը, և ո՛չ էլ գալիքը գոյություն չունեն... դրանց փոխարեն պետք է ասել՝ անցյալի ներկա և գալիքի ներկա...

Օգոստինոս

   Կարծում եմ մեծ փիլիսոփայի և աստվածաբանի այս խոսքերը պետք է դառնան բլոգի ամանորյա թողարկման բնաբանը: Ամենքս պատրաստվում ենք դիմավորել Ամանորը, երբ կեսգիշերին կբոլորենք տոնական սեղանների շուրջ, կվերհիշենք անցյալը և լուսավոր հույսերով կփոխանակվենք գալիքին վերաբերող մաղթանքներով: Ինչ խոսք, գեղեցիկ ավանդույթ է, ընտանեկան տոներից կարելի է ասել ամենավառը, բայց խոստովանենք, որ նման պայմանականորեն ընտրված տարեթվերը հաճախ շեղում են մեզ ներկա կյանքը լիարժեք և գիտակցված ապրելու գաղափարից: Տոները մեր կյանքի անբաժան մասն են, չեմ վիճում, դրանք ուրախություն են հաղորդում մեզ և իրենց գոյությամբ շեշտում են կյանքի լուսավոր կողմը, սակայն կարծում եմ, որ սահմանաբաժան տարեթվերը տոնելու սովորությունը ներմուծել են մարդիկ, որոնք մշտապես հետաձգում են իրենց գործերը կամ էլ ճակատագրից նվերներ են սպասում:

   Մենք ծննդյան տարեդարձերին, հոբելյաններին կամ օրացույցում օղակով նշված մյուս օրերին բաժակ ենք բարձրացնում այն լավատեսական համոզմամբ, որ այդ օրվանից հետո ամեն բան այլ կերպ է դասավորվելու, ձախորդությունները մոռացվելու են և կյանքը խաղաղ հունով է ընթանալու, բայց միևնույն ժամանակ շատ քիչ ջանքեր ենք ներդնում մեր կյանքի կարգավորման գործում: Իսկ այն մարդիկ, որոնք հստակ գիտեն, թե ինչ են իրենց նպատակները և ինչի են ձգտում՝ կարիք չունեն արհեստական շրջափուլերի. ամեն ժամը, ամեն օրը, ամեն տարին նրանց համար նոր է ՆԵՐԿԱՅՈՒՄ: Եթե անգամ դիմավորեք և ճանապարհեք բազում տարիներ, բայց չաշխատեք ձեր կյանքը բարվոքելու և նորոգելու ուղղությամբ՝ Նոր տարին ձեզ համար երբեք չի գա: Ամեն օր կարող է շրջադարձային լինել ձեզ համար և կարող է փոխել ոչ միայն առաջիկա տարվա ձեր կենսակերպը, այլ ողջ կյանքը:

  Ուրեմն մոռացե՛ք անցյալը, այլևս մի՛ տվայտվեք նախորդ անհաջողությունների հիշողությունից և ապրեք միմիայն ներկայով, գալիքից նվերներ մի սպասեք, այլ ջանացեք ամենօրյա աշխատանքով նվաճել պարգևներ և արդար կերպով արժանանալ դրանց, եթե չապրեք ներկայում՝ չեք ունենա և ապագա:

   Իմ ամանորյա մաղթանքը ձեզ. թող անցնող ու գալիք տարիները չխլեն ձեզանից ԱՅՍՕՐԸ: Դիմավորե՛ք Նոր տարին այս գիտակցությամբ և ամենայն լավն ու բարին առանց իմ կամ ուրիշների բարեմաղթանքների էլ կգտնեն ձեզ...

Դալայ Լամա. Խորհուրդներ կյանքի համար

   Տիբեթի բուդդայական հոգևոր առաջնորդ Դալայ Լամա XIV-ը (ծնվել է 1935թ.-ին, 1989թ.-ին դարձել է Նոբելյան մրցանակակիր) արդի ժամանակների խոշոր մտածողներից և հասարակական գործիչներից է: Վերջինս բազմաթիվ գրքերի հեղինակ է, պարբերաբար դասախոսություններով հանդես է գալիս Եվրոպայի և Ամերիկայի համալսարաններում:

 2004 թ.-ին տեղի ունեցած իր հարցազրույցներից մեկում Դալայ Լաման խոսել է ժամանակակից քաղաքակրթության ճգնաժամի մասին և մի շարք խորհուրդներ է տվել, որոնց հետևելով մենք կկարողանանք առողջ կենսակերպ որդեգրել: Արդի հասարակության խնդիրները մտածողը ձևակերպում է հետևյալ կերպ.

Մեր տներն ավելի մեծ են դարձել, բայց ընտանիքները փոքրացել են...

Մենք ավելի շքեղ հարմարություններ ունենք, բայց քիչ՝ ժամանակ...

Շատ են գիտական կոչումները, բայց առողջ բանականությունը հազվագյուտ է...

Գիտելիքն ավելացել է, իսկ սթափ դատելու կարողությունը՝ պակասել...

Մասնագետները բազում են, բայց խնդիրներն ավելի են շատացել...

Դեղորայքը շատանում է, բայց առողջությունը՝ նվազում...

Մենք կտրել ենք Երկրից Լուսին ընկած հեռավորությունը, բայց դժվարանում ենք փողոցն անցնել մեր դրացուն հանդիպելու համար...

Մենք տեղեկատվության ահռելի ծավալների պահպանման համար ստեղծեցինք համակարգչային տեխնոլոգիաները, բայց ավելի ու ավելի քիչ ենք շփվում միմյանց հետ...

Մենք շահել ենք քանակապես, բայց տանուլ տվել՝ որակային առումով...

Մենք ապրում ենք այնպիսի ժամանակներում, երբ արագ են սնվում, բայց դանդաղ են յուրացնում, մարդիկ բարձրահասակ են, բայց բարոյապես տկար, բարձր եկամուտներ ունեն, բայց մանրախնդիր են...

Սա մի ժամանակ է, երբ պատուհանից դուրս շատ բան կա, իսկ մեր ներսի սենյակն ամայի է...

Ենթամշակույթներ

Կարդացե՛ք նյութը կամ լսե՛ք հաղորդումը Հանրային ռադիոյի եթերում

   Մշակույթ ասվածն ընդհանրապես կոմպլեքս ֆենոմեն է մեր կյանքում, որն ընդգրկում է հասարակության բոլոր շերտերն ու կենցաղի բոլոր ոլորտները, իսկ XX դարի 50-ականներից սկիզբ առած երիտասարդական հոսանքները կոչվում են ենթամշակութային, քանի որ չունեն մշակույթի ընդգրկում, բայց իրենց բնորոշող մի քանի բնութագրիչ մշակութային գծեր ունեն, որոնք են` երաժշտական ոճերը, հագուստը եւ արտաքին տեսքը, խոսվածքը, ժամանցային միջոցառումները, յուրահատուկ գաղափարները եւ այլն: Ենթամշակութային խմբավորումների անդամները դուրս չեն մնում հասարակությունից, այլ միայն ստանում են տարբերակիչ նշաններ, ինչպես օրինակ բուսակերները կամ յոգա մարմնամարզությամբ զբաղվողները: Ենթամշակույթների շարքերում գտնվողների ճնշող մեծամասնությունը դեռահասներ են, այդ իսկ պատճառով դրսեւորումները հաճախ չափազանց գունեղ են ու զգացմունքային, ինչը երբեմն հասարակության աչքին որպես ագրեսիվություն է դիտվում եւ քայլեր են ձեռնարկվում դրանք զսպելու:

   Դեռահասները (թինեյջերներ) գտնվում են զարգացման այնպիսի փուլում որը կոչվում է կրիտիկական հասունացում` 12-18տ. շրջանը: Անգլիացի սոցիոլոգ Ստենլի Հոլլը կոչում է սա "փոթորկի եւ սթրեսի շրջան", երբ անհոգ մանկությանը հաջորդում է ավելի պատասխանատու մի կենսափուլ: Այս տարիքում է, որ ներքին բախումները դեռահասին հասցնում են հուսալքության, անտարբերության, միայնակ լինելու ձգտում են առաջացնում: